Adam bedeninde 206 süňk bar, bu adam bedeniniň durmagyna, ýöremegine, ýaşamagyna we ş.m. goldaw bermegine we ýaşaýşyň hereket etmegine goldaw berýän ulgamlardyr.Güýçli süňkler adamlaryň çekýän dürli daşarky faktorlarynyň zyýanyna garşy durup biler, ýöne osteoporoz bilen ýüzbe-ýüz bolanda, süňkler näçe agyr bolsa-da, "çüýrük agaç" ýaly ýumşak bolar.
Süňk saglygy barada gözleg
Süňküňiz geçdi?
Halkara osteoporoz gaznasy tarapyndan geçirilen gözlegiň netijesine görä, osteoporotik döwük dünýäde her 3 sekuntda ýüze çykýar.Häzirki wagtda 50 ýaşdan uly aýallarda osteoporozyň ýaýramagy 1/3, erkekleriň arasynda 1/5 töweregi.Geljekki 30 ýylda osteoporozyň ähli döwük ýagdaýlarynyň ýarysyndan gowragyny düzjekdigi çak edilýär.
Hytaýlylaryň süňk saglygynyň derejesi hem aladalandyrýar we ýaşlaryň tendensiýasy bar.2015-nji ýyldaky "Hytaý süňkleriniň dykyzlygy boýunça barlag hasabaty" 50 ýaşdan uly ýaşaýjylaryň ýarysynyň süňk massasynyň adaty däldigini, osteoporoz keseliniň 35 ýaşdan soň 1% -den 11% -e çenli ýokarlanandygyny görkezdi.
Diňe bu däl, Hytaýyň ilkinji süňk görkezijisi hasabatynda hytaýlylaryň süňk saglygynyň ortaça balynyň "geçmändigi" we hytaý halkynyň süňk görkezijisiniň 30% -den gowragynyň standartlara laýyk gelmeýändigi aýdylýar.
Japanaponiýanyň Tottori uniwersitetiniň lukmançylyk mekdebiniň esasy şepagat uýasynyň professory, öz agramyny we ýaşyny ulanyp, osteoporoz töwekgelçiligini bahalandyrmak üçin ulanyp boljak hasaplama formulalaryny berdi.Alörite algoritm:
(agram - ýaş) × 0,2
• Netije -4-den pes bolsa, töwekgelçilik ýokarydyr;
• Netije ortaça töwekgelçilik bolan -4 ~ -1 arasynda;
• -1-den uly netijeler üçin töwekgelçilik az.
Mysal üçin, adamyň agramy 45 kg bolsa we 70 ýaşynda bolsa, töwekgelçilik derejesi (45-70) × 0.2 = -5 bolup, osteoporoz töwekgelçiliginiň ýokarydygyny görkezýär.Bedeniň agramy näçe pes bolsa, osteoporoz töwekgelçiligi şonça ýokarydyr.
Osteoporoz süňkleriň az bolmagy, süňkleriň mikroarhitekturasynyň ýok edilmegi, süňkleriň gowşaklygy we döwülmegine duýgurlygy bilen häsiýetlendirilýän ulgamlaýyn süňk keselidir.Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy ony ýürek-damar kesellerinden soň ikinji agyr kesel hökmünde görkezdi.Adam saglygyna howp salýan keseller.
Osteoporoz, üç aýratynlygy sebäpli, sessiz epidemiýa diýilýär.
"Sessiz"
Osteoporozyň köplenç alamatlary ýok, şonuň üçin lukmançylykda "sessiz epidemiýa" diýilýär.Garrylar diňe süňkleriň ýitmegi, bel agyrylary, beýikligi gysgalmak ýa-da hatda döwükler ýaly çynlakaý derejä ýetenlerinde osteoporoz meselesine üns berýärler.
Howp 1: döwülmegine sebäp bolýar
Döwükler sähelçe daşarky güýç sebäpli döräp biler, üsgülewükde gapyrganyň döwülmegi bolup biler.Garrylaryň döwülmegi ýürek-damar we serebrowaskulýar kynçylyklara sebäp bolup ýa-da agyrlaşdyryp, öýken infeksiýasyna we beýleki kynçylyklara sebäp bolup biler, hatda ölüm derejesi 10% -20% bolup, ömre howp salýar.
Howp 2: süňk agyry
Süňkleriň agyrmagy garrylaryň gündelik durmuşyna, iýmitlenişine we ukusyna täsir edip biler, köplenç hassanyň durmuşyny tertipsiz we diş wagtyndan öň ýitirip biler.Osteoporoz hassalarynyň takmynan 60% -i dürli derejede süňk agyrysyny başdan geçirýärler.
Howp 3: päsgelçilik
65 ýaşly adamyň boýy 4 sm, 75 ýaşly adamyň boýy 9 sm gysgaldylyp bilner.
Osteoporoz bilen hemmeler tanyş bolsa-da, muňa hakykatdanam üns berip we işjeň ýagdaýda öňüni alyp biljek adamlar gaty az.
Osteoporozyň başlangyç döwründe hiç hili alamat ýok, hassalar agyry we rahatsyzlyk duýmaýarlar we köplenç diňe döwükler ýüze çykandan soň olary görüp bolýar.
Osteoporozyň patologiki üýtgemeleri yzyna dolanyp bolmaýar, ýagny adam osteoporozdan ejir çekensoň, ony bejermek kyn.Şonuň üçin öňüni almak bejergiden has möhümdir.
Süňkleriň dykyzlygyny yzygiderli barlamagyň ähmiýeti äşgärdir.Lukmanlar, osteoporozyň ýüze çykmagynyň gijikmegine ýa-da öňüni almaga kömek etmek üçin synagyň netijelerine esaslanyp, synagda döwük töwekgelçiligini bahalandyrmak we töwekgelçilik faktorynyň interwensiýasyny geçirerler we şeýlelik bilen synagda döwükleriň döremek howpuny azaldar.
Süňk mineral dykyzlygyny ölçemek üçin Pinyuan Süňk densitometriýasyny ulanmak.Highokary ölçeg takyklygy we gowy gaýtalanmagy bilen. Iny Pinyuan süňk densitometri, halk radiusynyň we tibia süňküniň dykyzlygyny ýa-da süňk güýjüni ölçemek üçin.Osteoporozyň öňüni almak üçin. Bu ululykdaky / dürli ýaşdaky çagalaryň süňk ýagdaýyny ölçemek üçin ulanylýar we tutuş bedeniň süňk mineral dykyzlygyny görkezýär, ýüze çykarmak prosesi adam bedenine täsir etmeýär we amatly. ähli adamlaryň süňk mineral dykyzlygyny barlamak.
"aýal"
Osteoporozly aýallara erkekleriň gatnaşygy 3: 7.Esasy sebäbi, postmenopozdan soňky ýumurtgalyk işiniň peselmegi.Estrogen birden peselende, süňküň ýitmegini hem çaltlaşdyrar we osteoporozyň alamatlaryny agyrlaşdyrar.
"Ageaşy bilen ulalýar"
Osteoporozyň ýaýramagy ýaş bilen ýokarlanýar.Geçirilen gözlegler 50-59 ýaş aralygyndaky adamlaryň ýaýramagynyň 10%, 60-69 ýaş aralygyndaky adamlaryň 46%, 70-79 ýaş aralygyndaky adamlaryň 54% -e ýetýändigini görkezdi.
Iş wagty: Noýabr-26-2022