"Osteoporoz" bilen hemmeler tanyş, bu kesel, ýokary maýyplyk, ölüm derejesi ýokary, medisina çykdajylary we durmuş derejesi pes "garrylaryň saglygyna çynlakaý howp salýan umumy keseldir).
Adamlar köplenç osteoporozyň bedeniň garramagynyň öňüni alyp bolmajak we gutulgysyz netijedigini, onuň öňüni almak we bilim bermek süýji we tiroid kesellerinden has möhüm däl diýip pikir edýärler.Şonuň üçin ýönekeý adamlaryň arasynda düşünişmezlikler köp, hatda köp lukmanlaryňam bu meselede düşünişmezligi bar.Az düşünişmezlik.
Bu ýerde, okyjylara kömek etmek üçin osteoporoz bilen baglanyşykly umumy meseleler barada meşhur ylym dörediň.
Osteoporoz hakda umumy ýalňyş düşünjeler
Osteoporoz süňk massasynyň peselmegi, süňk dokumalarynyň mikroarhitekturasynyň ýok edilmegi, süňkleriň gowşaklygy we döwüklere duýgurlygy bilen häsiýetlendirilýän adaty bolmadyk süňk alyş-çalşynyň sindromydyr.Bu keseliň ýokary bolmagy, keseliň uzak dowam etmegi we köplenç näsaglaryň durmuş derejesini ep-esli peseldýän, hatda maýyplyga we ölüme sebäp bolýan döwükler ýaly kynçylyklar bilen bilelikde bolýar.Şonuň üçin adam saglygyna çynlakaý howp salýan hroniki keselleriň birine öwrüldi.Şonuň üçin osteoporozyň öňüni almak we bejermek aýratyn möhümdir.Osteoporozyň öňüni almak we bejermek barada her kimde belli bir düşünje bar bolsa-da, käbir düşünişmezlikler bar.
01
Garry adamlarda osteoporoz bar
Adatça her kim diňe garrylarda osteoporoz keselini alar we kalsiý tabletkalaryny kabul etmeli diýip pikir edýär, ýöne bu beýle däl.Osteoporoz üç kategoriýa bölünýär: başlangyç osteoporoz, ikinji derejeli osteoporoz we idiopatiki osteoporoz.
Olaryň arasynda başlangyç osteoporoz esasan garry osteoporoz we postmenopozal osteoporoz ýaly zatlary öz içine alýar.Osteoporozyň bu görnüşi garrylarda has ýygy duş gelýär we ýaşlar bilen hiç hili baglanyşygy ýok.
Ikinji derejeli osteoporoz, glýukokortikoidleri uzak wagtlap ulanmak, uzak wagtlap içmek, gipertiroidizm, süýji keseli, miýeloma, dowamly böwrek keseli, uzak wagtlap ýatmak we ş.m. ýaly dürli faktorlardan ikinji orunda durýar. Erkinlik dürli ýaşdaky adamlarda ýüze çykyp biler. , diňe garrylar däl.
Idiopatiki osteoporoz ýetginjekleriň osteoporozyny, uly ýaşly osteoporozy, ulularyň osteoporozyny, göwreliligi we laktasiýa osteoporozyny öz içine alýar we bu görnüş ýaşlarda has ýygy duş gelýär.
02
Osteoporoz bejergini talap etmeýän garrylyk hadysasydyr
Osteoporozyň esasy alamatlary we bedeniň hemme ýerinde agyry, beýikligiň gysgalmagy, päsgelçilik, döwük döwükler we dem almagyň çäklendirilmegi bolup durýar, bularyň arasynda bedende agyry iň köp ýaýran we iň möhüm alamatdyr.Munuň sebäbi esasan süňkleriň dolanyşygynyň ýokary bolmagy, süňkleriň rezorbasiýasynyň ýokarlanmagy, rezorbsiýa döwründe trabekulýar süňkleriň ýok edilmegi we ýitmegi, bularyň hemmesi ulgamlaýyn süňk agyrysyna sebäp bolup bilýän aşaky bel agyrylary bolup biler. umumy, beýlekisi bolsa agyry döredýär.Esasy sebäbi döwüklerdir.
Osteoporozly süňkler gaty näzik we käbir ownuk hereketler köplenç duýulmaýar, ýöne döwülmegine sebäp bolup biler.Bu ownuk döwükler näsag üçin çynlakaý netijelere getirip, hassanyň ýaşaýyş hiline ep-esli täsir edip biler we hatda gysgaldyp biler.durmuş.
Bu alamatlar we alamatlar, osteoporozyň bejerginiň, ir ýüze çykarylmagynyň, bedeniň agyrysynyň, döwükleriniň we beýleki netijeleriniň ýüze çykmagynyň öňüni almak üçin öz wagtynda derman we durmuş ýörelgeleriniň üýtgemegine mätäçdigini aýdýar.
03
Adaty gan kalsiý, osteoporoz bar bolsa-da, kalsiý goşulmagyna zerurlyk ýok
Kliniki taýdan hassalaryň köpüsi öz ganyndaky kalsiý derejesine üns bererler we ganyň kalsiýiniň kadalydygyny pikir edenlerinde kalsiý goşulmagyna mätäç däldirler.Aslynda, adaty gan kalsiý süňklerdäki adaty kalsiý diýmek däldir.
Bedeniň ýeterlik mukdarda kabul edilmezligi ýa-da kalsiniň aşa köp ýitmegi sebäpli kalsiý ýetmezçiligi ýüze çykanda, iliak süňkündäki ullakan kalsiý ätiýaçlygyndaky kalsiý, ganyň kalsiýini saklamak üçin süňkleri gaýtadan dikeltmek üçin gormon bilen dolandyrylýan osteoklastlaryň üsti bilen gana çykýar.Adaty aralykda, bu wagt süňkden kalsiý ýitýär.Iýmit kalsiý kabul edilmegi ýokarlananda, süňk emele getirýän osteoblastlar bilen kalsiý dükanlary täzeden gurulýar we bu deňagramlylyk bozulýar we osteoporozyň döremegine sebäp bolýar.
Esasy osteoporozda agyr döwük ýüze çyksa-da, ganyň kalsiniň derejesi henizem kadalydygyny, şonuň üçin ganyň kalsiý derejesine baglylykda kalsiniň goşulmagyny kesgitläp bolmaýandygyny bellemek gerek.
04
Osteoporoz üçin kalsiý tabletleri
Kliniki tejribede köp hassalar kalsiý goşulmagynyň osteoporozyň öňüni alyp biljekdigine ynanýarlar.Aslynda süňk kalsiýiniň ýitmegi osteoporozyň diňe bir tarapydyr.Pes jyns gormonlary, çilim çekmek, aşa köp içmek, aşa kofe we gazlandyrylan içgiler, fiziki işjeňlik ýetmezçiligi, berhizdäki kalsiý we D witamini ýetmezçiligi (az ýagtylyk ýa-da az kabul etmek) osteoporozyň döremegine sebäp bolup biler.
Şonuň üçin diňe kalsiý goşundylary osteoporozyň döremeginiň öňüni alyp bilmeýär we beýleki töwekgelçilik faktorlaryny azaltmak üçin durmuş ýörelgelerini gowulaşdyrmaly.
Ikinjiden, kalsiý adam bedenine siňenden soň, daşamak we siňdirmek üçin D witaminiň kömegi gerek.Osteoporozly näsaglar diňe kalsiý tabletkalaryny doldursa, siňdirilip bilinjek mukdar gaty az we bedeniň ýitiren kalsiniň öwezini dolup bilmez.
Kliniki tejribede, osteoporozly näsaglarda kalsiý goşundysyna D witamini taýýarlamaly.
Süňk çorbasyny içmek osteoporozyň öňüni alyp biler
Geçirilen synaglar, basyş ojagynda 2 sagat bişirilenden soň, süňk ýiligindäki ýagyň ýüze çykandygyny görkezdi, ýöne çorbadaky kalsiý henizem gaty az.Kalsiniň üstüni ýetirmek üçin süňk çorbasyny ulanmak isleseňiz, çorba ýarym tabak sirke goşup, bir-iki sagat ýuwaş-ýuwaşdan gaýnamagy göz öňünde tutup bilersiňiz, sebäbi sirke süňk kalsiýiniň ermegine täsirli bolup biler.
Aslynda, kalsiý goşmak üçin iň oňat iýmit süýtdir.100 g süýdüň ortaça kalsiý mukdary 104 mg.Uly adamlar üçin gündelik kalsiý kabul ediş mukdary 800-1000 mg.Şonuň üçin her gün 500 ml süýt içip bolýar.kalsiniň mukdarynyň ýarysy.Mundan başga-da, gatyk, soýa önümleri, deňiz önümleri we ş.m. has köp kalsiý saklaýar, şonuň üçin olary deňagramly iýmegi saýlap bilersiňiz.
Jemläp aýtsak, kalsiý goşundysyndan we D witamini goşulmakdan başga-da, agyr osteoporozly näsaglara osteoklastlary saklaýan käbir dermanlar goşulmalydyr.Durmuşa ideg nukdaýnazaryndan hassalara has köp gün şöhlesini almagy, deňagramly iýmitlenmegi we degişli maşklary etmegi we öz kondisionerleri arkaly osteoporozyň ýüze çykmagynyň öňüni almaly.
06
Alamatlarsyz osteoporoz
Köp adamyň pikirine görä, bel agyry ýok bolsa we ganyň kalsiý barlagy pes bolmasa, osteoporoz ýok.Bu pikir nädogry.
Ilki bilen, osteoporozyň irki döwründe näsaglarda köplenç alamatlar ýa-da gaty ýumşak alamatlar ýok, şonuň üçin ony tapmak kyn.Bel agyrylaryny ýa-da döwüklerini duýansoň, diagnoz we bejergä gidýärler we kesel köplenç başlangyç döwürde däl.
Ikinjiden, gipokalsemiýany osteoporoz diagnozy üçin esas hökmünde ulanyp bolmaýar, sebäbi peşew kalsiýiniň ýitmegi gan kalsiniň peselmegine sebäp bolanda, "gipokalsemiýa" osteoklastlaryň işjeňligini ýokarlandyryp bilýän paratiroid gormonynyň (PTH) bölünip çykmagyna itergi berýär. öýjükler ganyň kalsiýiniň kadaly saklanmagy üçin süňk kalsiýini gana herekete getirýär.Aslynda, osteoporozly adamlarda ganyň kalsiý derejesi pes bolýar.
Şonuň üçin osteoporoz diagnozy simptomlaryň barlygyna ýa-da ýoklugyna we ganyň kalsiýiniň azalmagyna esas bolup bilmez."Süňkleriň dykyzlygy synagy" osteoporozy anyklamak üçin altyn standartdyr.Osteoporozyň töwekgelçilikli toparlary üçin (meselem, premeno pauzaly aýallar, 50 ýaşdan uly erkekler we ş.m.), alamatlarynyň bardygyna ýa-da ýokdugyna garamazdan, diagnozy tassyklamak üçin süňk mineral dykyzlygy barlaglary üçin hassahana yzygiderli gitmeli, bel agyrylary ýa-da döwükleri bolýança garaşmagyň ýerine.Bejergi üçin gidiň.
Orta ýaşly we garry adamlar ilki bilen saglyk düşünjesini "keseli bejermek" modelinden "sagdyn öz-özüňi bejermek" modeline üýtgetmeli.Süňk massasynyň we osteoporozyň öňüni almak üçin süňkleriň dykyzlygyny barlamak üçin süňk densitometri skanerini ulanyň.Peopleaşlar üçin ýeterlik maşklar süňkleriň köp mukdarda ätiýaçlyklaryny alyp biler we garrylyk döwründe süňkleriň aşa köp ýitmeginiň öňüni alyp biler.Garrylarda maşk etmek süňkleriň dykyzlygyny ýokarlandyrmasa-da, stresli ýerlerde süňk massasynyň ýitmegini haýalladyp biler.
Süňkleriň saglygyna düşünmek üçin süňkleriň dykyzlygyna gözegçilik etmek zerurdyr.Süňklerde kalsiý uzak wagtlap saklanýandygy sebäpli, süňkleriň dykyzlygyny ýylda bir gezek barlamak maslahat berilýär.Açyk osteoporoz bar bolsa we dermanyň netijeliligini bahalandyrmak üçin neşe bejergisini alýan bolsaňyz, alty aýda bir gezek barlap bilersiňiz.Süňkleriň dykyzlygynyň üýtgemegine düşünmek üçin indiki synagda deňeşdirip bolar ýaly, süňkleriň dykyzlygy hasabatyny dogry saklamak maslahat berilýär.Ulanmak maslahat berilýärPinYuan ultrases sesiniň densitometrior goşa energiýa rentgen şöhlelendiriş süňk densitometrisüňkleriň dykyzlygyny barlamak üçin.
Iş wagty: 28-2022-nji sentýabr