Osteoporoz garrylaryň keselidir.Häzirki wagtda Hytaý dünýäde osteoporoz bilen kesellänleriň sany iň köp ýurt.Osteoporoz orta ýaşly we garry adamlaryň arasynda iň köp ýaýran keseldir.Degişli maglumatlara görä, Hytaýda osteoporoz keseliniň sany takmynan 70 million.Hytaýyň garry jemgyýetiniň ösmegi bilen osteoporoz Hytaýda ilatyň saglygynyň möhüm meseleleriniň birine öwrüldi.
01. Osteoporoz näme?
Osteoporoz ulgamlaýyn süňk keseli bolup, dürli sebäplere görä süňkleriň dykyzlygy we süňkleriň hili peselýär, süňk mikrostrukturasy ýok edilýär, süňkleriň döwülmegi ýokarlanýar we döwükler bolýar.Osteoporozyň irki döwründe anyk alamatlar ýok.Osteoporozyň agyrlaşmagy bilen arka agyry, gysma we gysga ýaly alamatlar ýüze çykar.Döwük osteoporozyň iň çynlakaý alamatydyr.Şolaryň arasynda garrylarda böwrek döwülmegiň ölüm derejesi gaty ýokary.
02. Süňkleriň dykyzlygyny barlamak osteoporoz diagnozy üçin möhüm esasdyr
Süňk mineral dykyzlygy, süňküň hiliniň möhüm görkezijisi, osteoporoz derejesini görkezýän, şeýle hem töwekgelçiligi çaklamak üçin möhüm esas bolup durýan birligiň göwrüminde (göwrüm dykyzlygy) ýa-da birlik meýdanynda (meýdan dykyzlygy) süňk massasyna degişlidir. döwük.Iki energiýa rentgen şöhlelendiriş (DXA) süňkleriň dykyzlygyny barlamagyň “altyn standarty”.Synagçynyň süňk minerallaryny maşyn skaneri arkaly ölçär we hassalarda süňküň ýitmeginiň derejesini takyk ölçäp biler.diagnoz üçin möhüm esasdyr.
03 Süňkleriň dykyzlygy synagynyň T-ball we Z-ballary näme?
Süňk dykyzlygyny barlamagyň netijeleri, T we Z bahalaryny almak üçin adaty maglumatlar bazasy bilen deňeşdirmek arkaly hasaplanýar.
T bahasy: Ölçenen bahanyň deňeşdirilen bahasy we bir jynsdaky ulularyň ortaça bahasy (ululary ölçemegiň kazyýet standarty üçin)
Z-ball: Ölçenen bahanyň şol bir jynsdaky deň-duşlarynyň ortaça bahasyna deňeşdirilen bahasy (çagalaryň ölçegleri üçin baha bermek).
T bahasynyň anyklaýyş ölçegleri:
| adaty süňk massasy | T-bahasy ≥ - 1 |
| Osteopeniýa | -2.5 ﹤ T-bahasy ﹤ -1 |
| Osteoporoz | T-bahasy ≤ -2.5 |
| agyr osteoporoz | T-bahasy ≤ -2.5bir ýa-da birnäçe döwükler bilen |
Z-bal anyklaýyş ölçegleri:
| adaty süňk massasy | Z-bahasy ≧ -1 |
| süňkleriň güýji ýeterlik däl | -1 ﹥ Z-baha≥-1.5 |
| Süňkleriň ortaça güýji ýeterlik däl | -1.5 ﹥ Z-baha≥-2 |
| Süňkleriň güýji ýeterlik däl | Z-bahasy <-2 |
04. Süňkleriň dykyzlygyny barlamak üçin maslahat berilýän ilat
Hytaý lukmançylyk birleşiginiň süňk we mineral keseller bölümi tarapyndan 2017-nji ýylda çykarylan “Hytaýda osteoporozy anyklamak we bejermek boýunça görkezmelere” laýyklykda aşakdaky toparlar süňkleriň dykyzlygyny ir synagdan geçirmeli:
1. Beýleki osteoporoz töwekgelçilik faktorlaryna garamazdan 65 ýaşdan uly aýallar we 70 ýaşdan uly erkekler
2. 65 ýaşa çenli aýallarda we 70 ýaşa çenli erkeklerde osteoporoz üçin bir ýa-da birnäçe töwekgelçilik bar
3. Näzik döwükleri bolan ulular
4. Dürli sebäplere görä pes jyns gormonynyň ululary
5. Rentgen filminde osteoporotik üýtgeşmeler bolanlar
6. Osteoporoz bejergisini alýan we bejeriş täsirine gözegçilik edýänler
7. Süňk alyş-çalyş kesellerine täsir etmek ýa-da süňk alyş-çalşyna täsir edýän dermanlary ulanmak taryhy bolanlar
8. Bir minutlyk IOF osteoporoz synagyna oňyn jogaplar
9. OSTA netijesi ≤ -1
Bu görkeziji gaty giňdir we esasan 40 ýaşdan uly adamlar we töwekgelçilik faktorlary bolan adamlar süňkleriň dykyzlygy üçin synag edilip bilner.
05 Süňkleriň dykyzlygyny barlamak üçin seresaplyklar:
DXA pes radiasiýa, howpsuz we çalt we takyk ölçeg artykmaçlyklaryna eýedir.Onuň radiasiýa dozasy gaty pes.Geçen hepdäniň dowamynda aşgazan-içege radiografiýasyny geçiren hassalar üçin süňkleriň dykyzlygyny barlamak birnäçe gün geçirilmeli (7 günden gowrak);nuclearadro lukmançylygy barlagyndan geçen hassalar üçin ilki bilen ýa-da ertesi süňk dykyzlygyny barlamak has gowudyr;näsag supine ýalan sözläp bilmese ýa-da barlag tablisasynyň agramyndan ýokary bolsa, magistralyň süňk dykyzlygyny synap bolmaýar, ýöne biliň süňk dykyzlygyny ölçäp bolýar.
06 Osteoporozyň öňüni nädip almaly?
Osteopeniýanyň ýa-da osteoporozyň bardygyny anyklasaňyz, ony bejermek üçin işjeň çäreleri görmeli.Öňüni alyş we bejeriş çäreleri esasan durmuş ýörelgelerini, süňk saglygy goşundylaryny we neşe bejergisini öz içine alýar.
Lifestyleaşaýyş durmuşyny sazlaň: iýmitlenmegi, deňagramly iýmitlenmegi güýçlendiriň;ýeterlik gün şöhlesi;yzygiderli maşk etmek;çilimi taşlamak, alkogoly çäklendirmek;kofe içmekden gaça duruň;gazlandyrylan içgileri aşa köp içmekden saklanyň;
Süňk saglygy goşundysy: gündelik 1000mg kalsiniň kabul edilmegini üpjün ediň, 50 ýaşdan uly aýallar, 70 ýaşdan uly erkekler, kalsiniň kabul edilişini 1200mg çenli ýokarlandyrmaly;ýeterlik D witamini içegäniň kalsiniň siňdirilmegini ýokarlandyryp, süňkleriň güýjüni ýokarlandyryp, myşsalaryň güýjüni saklap, deňagramlylygy ýokarlandyryp we ýykylmak howpuny azaldyp biler.
07. Osteoporozyň öňüni almak, herekete üns bermek
Osteoporoz üçin irki öňüni almak we täsirli gatyşmak garrylygyň öňüni alyp we belli bir derejede ömri uzaldyp biler.Süňkleriň dykyzlygyny ölçemek osteopeniýany we osteoporozy ir ýüze çykarmakda möhüm ähmiýete eýe.Youngaş we orta ýaşly dostlara süňk dykyzlygyna üns bermek, süňk dykyzlygynyň ýagdaýyna düşünmek we süňkleriň dykyzlygyny ölçemekden başlap, osteoporozyň öňüni almak maslahat berilýär.
.11osteoporozyň ilkinji öňüni almak
Osteoporozyň ilkinji öňüni almak çagalykda we ýetginjeklikde başlamalydyr.Kalsiý baý iýmitleri köp iýmäge üns beriň, maşk etmegi dowam etdiriň, güne has köp täsir ediň, çilim çekmäň ýa-da köp içmäň, osteoporoz howpuny mümkin boldugyça azaltmak üçin az kofe, güýçli çaý we gazlandyrylan içgiler içiň.Süňkleriň iň ýokary bahasyny has ýokary derejä çykaryň we geljekki durmuşyňyz üçin ýeterlik süňk massasyny saklaň.
.22Osteoporozyň ikinji derejeli öňüni almak
Osteoporozyň ikinji derejeli öňüni almak orta ýaşly aýallara, esasanam postmenopozdan soňky aýallara degişlidir, bu döwürde süňkleriň ýitmegi tizlenýär.Süňk dykyzlygynyň üýtgemegine düşünmek üçin her 1-2 ýyldan bir süňk dykyzlygyny barlamak maslahat berilýär.Şol bir wagtyň özünde, kalsiý we D witamini dogry goşulmagy, yzygiderli bedenterbiýe, oňat iýmitlenmek, çilim çekmezlik we az spirtli içgiler ýaly gowy ýaşaýyş endiklerine boýun bolmak osteoporozyň öňüni alyp biler.
.33Osteoporozyň üçünji derejeli öňüni almak
Osteoporozyň üçünji derejeli öňüni almak, adatça süňkleriň dykyzlygyny peseltmek ýa-da garrylykdan soň osteoporozdan ejir çekmekdir.Bu wagt dogry maşk etmegi dowam etdirmeli, ýykylmagynyň öňüni almaly we döwükleriň öňüni almaly.Şol bir wagtyň özünde, henizem kalsiý we D witamini işjeňleşdirmelidiris, derman bejergisini güýçlendirmek süňküň ýitmeginiň öňüni alyp biler we döwükleriň döremek howpuny azaldyp biler, hatda süňk dykyzlygyny hem tersine alyp biler.
Süňk saglygyna ünsi jemlemek hiç wagt giç däl.
Pinyuan Ultrases Süňk Densitometri we DXA Süňk Denstometri Süňk saglygyňyzy goraýar.
Poçta wagty: Mart-17-2023